ორგანული პროდუქტი ყოველთვის უვნებელია?

ბოლო წლებში სიტყვა “ორგანული” გახდა ყველაზე პოპულარული სიტყვა სუპერმარკეტებში, ფერმერთა ბაზრებზე და საყოფაცხოვრებო საუბრებშიც კი. ბევრი თვლის, რომ ორგანული უდრის უფრო უსაფრთხო, სუფთა და ჯანსაღს. მაგრამ როდესაც საქმე სურსათის უვნებლობას ეხება, ეს მართლაც ასეა?

დღეს Food Safety Alliance-ი უფრო ახლოს გაგაცნობთ ორგანულ და ჩვეულებრივ პროდუქტებს—HACCP, GMP დანერგვისა და ჰიგიენის ობიექტივიდან-იმის გასარკვევად, ნიშნავს თუ არა ორგანული ყოველთვის უფრო უსაფრთხოს.

ორგანული ილუზია: უვნებლობა აღქმის წინააღმდეგ

ხშირად შედგენილი ორგანული პროდუქტები არიან თავისუფალი სინთეზური პესტიციდების, ანტიბიოტიკების, ან გენმოდიფიცირებული ორგანიზმები (GMO). რაც მრავალი თვალსაზრისით, ორგანული საკვები უკეთესი არის გარემოსა და გრძელვადიანი ჯანმრთელობისთვის. ამასთან, სურსათის უვნებლობა არ ეხება მხოლოდ მზა პროდუქტს, სურსათის უვნებლობა არის ის, თუ როგორ იზრდება, მუშავდება, მზადდება და ინახება საკვები.

სურსათის უვნებლობის რისკებმა, როგორიცაა მიკრობიოლოგიური დაბინძურება, ჯვარედინი დაბინძურება, ჰიგიენის ცუდი პრაქტიკა და ტემპერატურის არასათანადო კონტროლი, შეიძლება გავლენა იქონიოს ნებისმიერ საკვებზე, მიუხედავად იმისა, ორგანულია ის თუ არაორგანული.

HACCP: უვნებლობის უნივერსალური ენა

საფრთხის ანალიზისა და კრიტიკული საკონტროლო წერტილების (HACCP) სისტემა არის ოქროს სტანდარტი სურსათის უვნებლობაში. მიუხედავად იმისა, იზრდება თუ არა საკვები პროდუქტი ორგანულად ან ჩვეულებრივად, HACCP-ის პრინციპები თანაბრად ვრცელდება.

HACCP არ კითხულობს, რა ტიპის მეურნეობის მეთოდი გამოიყენა ფერმერმა-ის კითხულობს, სად შეიძლება მოხდეს დაბინძურება და როგორ ვაკონტროლოთ იგი?

მაგალითად:

1. სწორად არის დასუფთავებული შესანახი ადგილები?
2. სარწყავად გამოიყენება თუ არა სუფთა, პათოგენებისგან თავისუფალი წყალი?
3. არიან თუ არა თანამშრომლები გადამზადებულები წარმოების სანიმუშო პრაქტიკაში (GMP)?

ორგანული პროდუქტების მომყვანი ფერმები ავტომატურად არ არიან დაცულები ისეთი საფრთხეებისგან, როგორიცაა E. coli, Salmonella ან Listeria. სინამდვილეში, რადგან ორგანული მეურნეობა ხშირად იყენებს სასუქს ან კომპოსტს, როგორც ბუნებრივ სასუქს, დაბინძურების რისკი შეიძლება რეალურად გაიზარდოს, თუ სათანადო პროცედურები არ არის დაცული მანამდე ან პროცესში.

ამიტომ HACCP-ის დანერგვა კრიტიკულია როგორც ორგანული, ასევე ჩვეულებრივი ოპერაციებისთვის. იგი უზრუნველყოფს, რომ ყველა პოტენციური საფრთხე—ბიოლოგიური, ქიმიური ან ფიზიკური—იდენტიფიცირებული იყოს და კონტროლდებოდეს საკვების წარმოების პროცესის ყოველ ეტაპზე.

ჰიგიენა და GMP: 

კიდევ ერთი გავრცელებული მითია, რომ ორგანული ფერმები ან მცირე მასშტაბის ოპერაციები “სუფთაა”, ვიდრე დიდი ჩვეულებრივი ფერმები ან საწარმოები. სინამდვილეში, უვნებლობას უფრო მეტი კავშირი აქვს იმასთან, თუ რამდენად კარგად ხორციელდება ჰიგიენა და წარმოების სანიმუშო პრაქტიკა (GMP) და არა ფერმის ზომა ან ტიპი.

GMP სტანდარტები, რომლებიც მოიცავს სანიტარიის, აღჭურვილობის მხარდაჭერას, პირადი ჰიგიენის, მავნებლების კონტროლისა და ჩანაწერების შენახვის სახელმძღვანელო მითითებებს, სურსათის უვნებლობის ხერხემალია.

მხოლოდ იმიტომ, რომ ფერმა ორგანულია, არ ნიშნავს იმას, რომ ის ავტომატურად იცავს სათანადო ჰიგიენის პრაქტიკას:

• თუ თანამშრომლები ხელებს სწორად არ იბანენ, შეიძლება მოხდეს პროდუქტის დაბინძურება.
• თუ აღჭურვილობა არ არის გაწმენდილი ან მხარდაჭერილი, ობიექტზე შეიძლება გავრცელდეს ბაქტერიები.
• თუ ჯვარედინი დაბინძურება ხდება ნედლ და მზა პროდუქტებს შორის, უვნებლობა კომპრომიტირებულია.

ასე რომ, რას ნიშნავს ” უვნებელი”?

ორგანული პროდუქტების წარმოების დროს:

• არ გამოიყენება პესტიციდების,გამოიყენება ბუნებრივ ალტერნატივები
• პათოგენის რისკი (ნაკელიდან, კომპოსტიდან) პოტენციურად უფრო მაღალია, თუ ის არ არის სათანადოდ დამუშავებული
• HACCP & GMP მოთხოვნები ყოველთვის არ არის სავალდებულო მცირე მასშტაბის ოპერაციებში
• ჰიგიენის მონიტორინგი არ არის ხშირი

რაზე უნდა გაამახვილონ ყურადღება მომხმარებლებმა და ბიზნეს ოპერატორებმა?

ხართ თუ არა მომხმარებელი, რომელიც ცდილობს გააკეთოს ჯანმრთელი სწორი არჩევანი, ან კვების წარმოების ბიზნესის მფლობელი, რომელიც ცდილობს იყოს უკეთესი , თქვენთვის მოვამზადეთ მნიშვნელოვანი რჩევები:

• მოიკითხეთ პრაქტიკული სამუშაოების დამადასტურებელი მტკიცებულებები
• პრიორიტეტი მიანიჭეთ ჰიგიენას ფერმიდან სუფრამდე.
• ითანამშრომლეთ  სანდო მომწოდებლებთან, რომლებიც იყენებენ HACCP-ით სერტიფიცირებული პროდუქტებს.
• ნუ იფიქრებთ, რომ” ორგანული” ნიშნავს უვნებელს.

შეჯამება

დებატები ორგანული და არაორგანული საკვების შესახებ არის დაუსრულებელი პროცესი. უვნებლობა ხეებზე არ იზრდება-ის მოდის სისტემებიდან, ტრენინგებიდან, მონიტორინგიდან და პასუხისმგებლობის კულტურიდან.

ასე რომ, შემდეგ ჯერზე, როდესაც ორგანულ ვაშლს აიღებთ, გახსოვდეთ: ის შეიძლება იყოს პესტიციდების გარეშე, მაგრამ არ იყოს უვნებელი.

ამიტომ მნიშვნელოვანია მეცნიერებაზე დაფუძნებული სისტემები დავნერგოთ, ვიდრე დავუჯეროთ მითებს.