რა არის TACCP?

დღევანდელ რთულ კვების მრეწველობაში, მიწოდების ჯაჭვის მთლიანობის უზრუნველყოფა უმნიშვნელოვანესია. განზრახ საკვები პროდუქტების მავნე რისკების პრევენცია, როგორიცაა საბოტაჟი, გამოძალვა ან ტერორიზმი. დაცვის ერთ-ერთი კრიტიკული ინსტრუმენტია TACCP (საფრთხის შეფასების კრიტიკული საკონტროლო პუნქტი). TACCP არის სისტემური მიდგომა, რომელიც შექმნილია განზრახ ქმედებების შედეგად წარმოქმნილი საფრთხეების იდენტიფიცირებისა და შესამცირებლად. ამ ბლოგში Food Safety Alliance გაგიზიარებთ ინფორმაციას თუ რა არის TACCP, როგორ მუშაობს ეს სისტემა, რა რისკებს ფარავს,  და როგორ შეუძლიათ ორგანიზაციებს გააუმჯობესონ TACCP პროცესები.

რა არის TACCP?

TACCP ნიშნავს საფრთხის შეფასების კრიტიკულ საკონტროლო წერტილს. HACCP-სგან განსხვავებით, რომელიც ფოკუსირებულია სურსათის უვნებლობის საფრთხეებზე, TACCP მიზანმიმართულია  ქმედებების თავიდან ასაცილებლად, როგორიცაა პროდუქტების მავნე რისკები, საბოტაჟი, გამოძალვა ან ტერორიზმი. TACCP არის სურსათის თავდაცვის უფრო ფართო სტრატეგიის ნაწილი, რომლის მიზანია დაიცვას საკვების მიწოდება განზრახ საფრთხეებისგან, რამაც შეიძლება ზიანი მიაყენოს მომხმარებლებს ან დააზიანოს კომპანიის რეპუტაცია.

TACCP -ის ძირითადი ელემენტები

საფრთხის იდენტიფიკაცია: TACCP-ის პირველი ნაბიჯი პოტენციური საფრთხეების იდენტიფიცირებაა. ეს საფრთხეები შეიძლება მერყეობდეს მავნე განზრახვის მქონე პირებიდან ორგანიზებულ ჯგუფებამდე, რომლებიც ცდილობენ შეაფერხონ ან მოგება მიიღონ საკვების მიწოდების ჯაჭვიდან. საფრთხეები შეიძლება იყოს შიდა (თანამშრომლები) ან გარე (კონკურენტები, აქტივისტები).

საფრთხის შეფასება: პოტენციური საფრთხეების იდენტიფიცირების შემდეგ, შემდეგი ნაბიჯი არის მათი ალბათობისა და პოტენციური გავლენის შეფასება. ეს გულისხმობს ამ საფრთხეების განხორციელების მოტივაციების და შესაძლებლობების გაგებას.

კონტროლის ღონისძიებები: საფრთხის შეფასების საფუძველზე ინერგება კონტროლის ღონისძიებები რისკების შესამცირებლად. ეს ზომები შეიძლება მოიცავდეს ფიზიკურ უსაფრთხოებას (მაგალითად, წვდომის კონტროლი, თვალთვალი), პროცედურულ ცვლილებებს (მაგალითად, შეფუთვა) და თანამშრომელთა ტრენინგს საეჭვო საქმიანობის ამოცნობისა და რეაგირების მიზნით.

მონიტორინგი: დანერგილი კონტროლის ღონისძიებების უწყვეტი მონიტორინგი აუცილებელია ეფექტურობის უზრუნველსაყოფად. TACCP-ის გეგმის რეგულარული მიმოხილვა აუცილებელია მიწოდების ჯაჭვის ახალ საფრთხეებთან ან ცვლილებებთან ადაპტირებისთვის.

ძირითადი ინციდენტები, რომლებიც ხაზს უსვამენ TACCP-ის მნიშვნელობას

რამდენიმე გახმაურებულმა შემთხვევამ ხაზი გაუსვა TACCP-ის კრიტიკულ საჭიროებას კვების მრეწველობაში:

2008 წლის მელამინის სკანდალი ჩინეთში: აღმოჩნდა, რომ მელამინი, სამრეწველო ქიმიური ნივთიერება, უკანონოდ დაემატა რძის პროდუქტებს, რათა ხელოვნურად გაეზარდა ცილების დონე. ამ დაბინძურებამ გავლენა მოახდინა ბავშვის ფორმულაზე, რძეზე და სხვა რძის პროდუქტებზე, რამაც გამოიწვია ფართო მოწამვლა. 300 000-ზე მეტი ჩვილი დაზარალდა, სულ მცირე ექვსი გარდაცვლილი და ათასობით ჰოსპიტალიზაცია თირკმლის დაზიანებისა და ჯანმრთელობის სხვა პრობლემების გამო. სკანდალმა გამოავლინა ჩინეთში სურსათის უვნებლობის რეგულაციების მნიშვნელოვანი ხარვეზები, რამაც გამოიწვია გლობალური გამოწვევები, სურსათის უვნებლობის კანონების გამკაცრება და სკანდალში მონაწილე ძირითადი პირების დასჯა.

2013 წლის ცხენის ხორცის სკანდალი ევროპაში: აღმოჩნდა, რომ ცხენის ხორცი თაღლითურად იყიდებოდა როგორც საქონლის ხორცი სხვადასხვა დამუშავებულ საკვებ პროდუქტებში მრავალ ქვეყანაში. სკანდალი დაიწყო, როდესაც ცხენის დნმ აღმოაჩინეს გაყინულ ძროხის ბურგერებში, რომლებიც იყიდებოდა დიდ ბრიტანეთსა და ირლანდიურ სუპერმარკეტებში. მოგვიანებით გაირკვა, რომ რამდენიმე პროდუქტი, რომელსაც საქონლის ხორცი ეწოდა, შეიცავდა 100% – მდე ცხენის ხორცს.

ამ საკითხმა მნიშვნელოვანი შეშფოთება გამოიწვია სურსათის ეტიკეტირების, მიწოდების ჯაჭვის გამჭვირვალობისა და სურსათის უვნებლობის შესახებ. სკანდალმა გამოიწვია ფართო გამოხმობა, მომხმარებელთა ნდობის დაკარგვა და ევროპის კვების მრეწველობაში უფრო მკაცრი რეგულაციები.

TACCP-ის რისკები:

რეპუტაციის შელახვა: საკვების თაღლითობის ან დაბინძურების ერთმა ინციდენტმა შეიძლება სერიოზულად დააზიანოს კომპანიის რეპუტაცია, რაც იწვევს მომხმარებელთა და საკანონმდებლო ორგანოების ნდობის შემცირებას.

ფინანსური დანაკარგები: გამოხმობებისა და სამართლებრივი ქმედებების უშუალო ხარჯების მიღმა, კომპანიებს შეიძლება შეექმნათ გრძელვადიანი ფინანსური შედეგები ბრენდის ღირებულების შემცირებისა და ბაზრის წილის შემცირების გამო.

საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის რისკები: განზრახ არაკეთილსინდისიერმა ქმედებამ შეიძლება გამოიწვიოს ფართოდ გავრცელებული დაავადება ან გარდაცვალებაც კი, განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუ მავნე ნივთიერებები შედის საკვების შემადგენლობაში.

მიწოდების ჯაჭვის შეფერხება: საფრთხეებმა, როგორიცაა ბიოტერორიზმი ან საბოტაჟი, შეიძლება შეაფერხოს კვების მიწოდების მთელი ჯაჭვი, რაც იწვევს დეფიციტს და გაზრდილ ფასებს.

TACCP-ის გაუმჯობესება

სწავლება: დარწმუნდით, რომ ყველა თანამშრომელს ესმის საკვების დაცვის მნიშვნელობა და მათი როლი საფრთხეების თავიდან ასაცილებლად. რეგულარული ტრენინგები უნდა ჩატარდეს იმისათვის, რომ ყველა ინფორმირებული იყოს პოტენციური რისკებისა და კონტროლის ზომების შესახებ.

თანამშრომლობა და კომუნიკაცია: მჭიდროდ ითანამშრომლეთ მომწოდებლებთან, მარეგულირებლებთან და ინდუსტრიის პარტნიორებთან პოტენციური საფრთხეებისა და საუკეთესო პრაქტიკის შესახებ ინფორმაციის გასაზიარებლად. ღია საკომუნიკაციო არხები დაგეხმარებათ უფრო სწრაფად აღმოაჩინოთ და მზადყოფნაში დახვდეთ რისკებს.

ტექნოლოგიური ინტეგრაცია: ბერკეტის ტექნოლოგია, როგორიცაა მიწოდების ჯაჭვის მიკვლევადობა, მონიტორინგის სათვალთვალო სისტემები და მონაცემთა ანალიტიკა უჩვეულო ქმედების იდენტიფიცირების დროს. ამ ინსტრუმენტებს შეუძლიათ გააუმჯობესონ TACCP -ის ეფექტურობა რეალურ დროში.

რეგულარული აუდიტი და მიმოხილვა: TACCP-ის  გეგმები არ უნდა იყოს სტატიკური. ჩაატარეთ რეგულარული აუდიტები და მიმოხილვები კონტროლის ზომების ეფექტურობის შესაფასებლად და გეგმის განახლება მიწოდების ჯაჭვის ახალი საფრთხეების ან ცვლილებების საფუძველზე.

შეჯამება

TACCP არის საკვების თავდაცვის ყოვლისმომცველი სტრატეგიის აუცილებელი კომპონენტი. განზრახ საფრთხეებზე ფოკუსირებით და მკაცრი კონტროლის ზომების განხორციელებით, ორგანიზაციებს შეუძლიათ დაიცვან თავიანთი საკვების მიწოდების ჯაჭვები საბოტაჟისგან, ბიოტერორიზმისგან და საკვებში განზრახ სახიფათო ნივთიერებების დამატებისგან. როგორც მსოფლიოში მომხდარმა ინციდენტებმა აჩვენა, სურსათის თავდაცვის უგულებელყოფის შედეგები შეიძლება მძიმე იყოს, რაც TACCP -ს კრიტიკულ ინსტრუმენტად აქცევს კვების მრეწველობის უსაფრთხოებისა და მთლიანობის უზრუნველსაყოფა.