საქართველოს ახალი რეგულაციის შესახებ-საკვებ დანამატები

საკვები დანამატები მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ თანამედროვე საკვების წარმოებაში, აძლიერებენ გემოს, იზუალურ მხარეს და შენახვის ვადას. თუმცა, ყურადღება უნდა მიექცეს პოტენციური ჯანმრთელობის ეფექტს, წამყვანი ქვეყნების მსოფლიოში, რათა შეიქმნას რეგულაციები, რათა უზრუნველყოს მომხმარებელთა უსაფრთხოება. ამ ბლოგში Food Safety Alliance-ი ჩაუღრმავდება საკვები დანამატების თემას და უფრო მარტივს გავხდით საქართველოში განხორციელებულ ახალ რეგულაციების შესახებ რომელიც ძალაში შევა 2023 წლის 1 ივნისიდან, სურსათის ეროვნული სააგენტოს (სეს) ინფორმაციის მიხედვით.

საკვები დანამატები

საკვები დანამატები არის ნივთიერებები, რომლებიც ემატება საკვებს დამუშავების დროს, მისი ხარისხის, არომატის, გარეგნობის ან შენარჩუნების გასაუმჯობესებლად. ისინი შეიძლება იყოს ბუნებრივი ან სინთეზური და კატეგორიზირებულია მათი სპეციფიკური ფუნქციების საფუძველზე. ეს ფუნქციები მოიცავს სტაბილიზაციას, შეღებვას, ემულსიფიკაციას, შენარჩუნებას, ტკბილებას და საკვები პროდუქტების ტექსტურის გაუმჯობესებას. საკვები დანამატების გავრცელებული მაგალითებია არომატის გამაძლიერებლები, როგორიცაა მონოსოდიუმის გლუტამატი (MSG), საკვების საღებავები და კონსერვანტები, როგორიცაა ნატრიუმის ბენზოატი.

პოტენციური საფრთხე
მიუხედავად იმისა, რომ საკვები დანამატები ზოგადად აღიარებულია, როგორც უსაფრთხო, ზოგიერთ ადამიანს შეიძლება ჰქონდეს გვერდითი მოვლენები ან ჰქონდეს ალერგია კონკრეტულ დანამატებზე. გარდა ამისა, გარკვეული დანამატების გადაჭარბებულმა მოხმარებამ შეიძლება გამოიწვიოს ჯანმრთელობის პოტენციურ რისკების აქტივაცია. მნიშვნელოვანია, რომ მარეგულირებლებმა ორგანომ მუდმივად აკონტროლოს და განაახლოს რეგულაციები ამ საფრთხის მოსაგვარებლად.

საქართველოს ახალი რეგულაციები (დადგენილება 360)

მომხმარებელთა ჯანმრთელობისა და კეთილდღეობის მნიშვნელობის აღიარებით, საქართველოს კანონმდებლობაში ამოქმედდება ახალი რეგულაციების 2023 წლის 1 ივნისს, რომელიც არეგულირებს საკვები დანამატების გამოყენებას. აღნიშნული რეგულაციები მიზნად ისახავს საკვები პროდუქტების უსაფრთხოების უზრუნველყოფას და მომხმარებლისთვის გამჭვირვალე ინფორმაციის მიწოდებას.

სურსათის (სასურსათო) დანამატი არის

• სასურსათო პროდუქტი, რომელიც განკუთვნილია ნორმალური კვების რაციონის შესავსებად და წარმოადგენს საკვები ნივთიერებების (ნუტრიენტების) ან კვებითი ან ფიზიოლოგიური ეფექტის მქონე სხვა ნივთიერებების კონცენტრირებულ წყაროს
• მიიღება ცალკე ან კომბინირებული სახით
• ბაზარზე განთავსებულია დოზირებული ფორმით
• კერძოდ, კაფსულების, პასტილის, დრაჟეების, ტაბლეტების, აბებისა და სხვა მსგავსი ფორმებით, მცირე ზომის პაკეტებში დაფასოებული ფხვნილის, ამპულების, წვეთის დოზირების მქონე ფლაკონებისა და სითხეების და ფხვნილების სხვა მსგავსი ფორმებით,  რომლებიც საშუალებას იძლევა, მოხდეს მათი მიღება გაზომილი, მცირე ერთეულების ოდენობით

რისკის შეფასება 
ახალი რეგულაციები მოითხოვს, იხილეთ ვიდეო რომ საკვები დანამატების მწარმოებლებმა ჩაატარონ რისკების საფუძვლიანი შეფასება, სანამ თავიანთ პროდუქტებს ბაზარზე შეიტანენ. ეს პროცესი მოიცავს ჯანმრთელობის პოტენციური ეფექტების შეფასებას, უსაფრთხო გამოყენების დონის დადგენას და ნებისმიერი შეზღუდვის ან გაფრთხილების განსაზღვრას, რომელიც უნდა ახლდეს დანამატებს.

ეტიკეტირება და ინფორმაციის გამჭვირვალობა

მომხმარებელთა ინფორმირების მიზნით, რეგულაციები ავალდებულებს საკვები პროდუქტების მკაფიო და ზუსტ ეტიკეტირებას. მწარმოებლებმა შეფუთვაზე უნდა დაიტანოს ინგრედიენტების, მათ შორის დანამატების ყოვლისმომცველი სია. ეს მარკირება ასევე უზრუნველყოფს გამჭვირვალობას პოტენციური ალერგენების არსებობასთან ან დანამატებთან დაკავშირებულ სპეციფიკურ გაფრთხილებებთან დაკავშირებით. მკაფიო ინფორმაცია ეხმარება მომხმარებელს თავიდან აიცილოს იმ ნივთიერებების მიღება, რომელთა მიმართაც შეიძლება იყოს ალერგიული.

მონიტორინგი

რეგულაციებთან შესაბამისობის უზრუნველსაყოფად უნდა ხდებოდეს ბიზნესოპერატორების (საკვებ დანამატების მწარმოებლების და იმპორტიორების) რეგულარული ინსპექტირება. შეუსრულებელ მწარმოებლებს შეიძლება დაეკისროთ ჯარიმები ან მოხდეს მათი პროდუქციის ბაზრიდან ამოღება.

შეჯამება
საქართველოს ახალი რეგულაციის N360-ის თანახმად საკვებ დანამატებთან დაკავშირებით წარმოადგენს მნიშვნელოვან ნაბიჯს მომხმარებელთა ჯანმრთელობის დაცვისა და კვების მრეწველობაში გამჭვირვალობის გაუმჯობესებისკენ. რისკის შეფასების, ეტიკეტირებისა და აღსრულების პრიორიტეტების მიხედვით, საქართველო მიზნად ისახავს დანამატების უსაფრთხო გამოყენების უზრუნველყოფას. მომხმარებლის მხრიდან, აუცილებელია ასეთი რეგულაციების გაცნობიერება და მოწოდებული ინფორმაციის გამოყენება საკუთარი თავისა და ჩვენი ოჯახებისთვის ჯანსაღი არჩევანის გასაკეთებლად.

დღევანდელ ბლოგში გავმიჯნეთ და ნათელი მოვფინეთ ორ საკითხს:

სასურსათო საკვებში ემატება გარკვეული დანამატები, მაგრამ ჩვენი ახალი რეგულაცია რომელიც ძალაში შედის 2023 წლის 1 ივნისს ეხება ისეთ საკვებ დანამატებს რომლებიც წარმოადგენენ სხვადასხვა მინერალებს ან ვიტამინებს.

დეტალური ინფორმაციისთვის ეწვიეთ სურსათის ეროვნულ სააგენტოს საიტს და წაიკითხეთ ტექნიკური რეგლამენტის – სურსათის (სასურსათო) დანამატების შესახებ დამტკიცების თაობაზე